Με τον όρο ορθογναθική χειρουργική εννοούμε τις επεμβάσεις εκείνες με τις οποίες ο γναθοπροσωπικός χειρουργός, διορθώνει τις σκελετικές ανωμαλίες των γνάθων. Οι σκελετικές ανωμαλίες των γνάθων μπορεί να δημιουργούν προβλήματα στην ομιλία, στη μάσηση, αλλά και στην αναπνοή. Η ανεωγμένη δήξη (open bite) και η υπνική άπνοια (sleep apnoia) συχνά συνυπάρχουν με σκελετικές ανωμαλίες των γνάθων και θεραπεύονται με την ορθογναθική χειρουργική. Eπηρεάζουν εξάλλου σημαντικά την αισθητική του προσώπου, η οποία παρουσιάζει θεαματική βελτίωση με τις επεμβάσεις αυτές.
Ο ασθενής συνήθως προσέρχεται είτε με παραπομπή από το θεράποντα ορθοδοντικό, είτε αυτοβούλως για αισθητικούς λόγους, αιτούμενος βελτίωση της εικόνας του. Ο προσδιορισμός της αιτίας του προβλήματος θα γίνει με κεφαλομετρική ανάλυση, με εκμαγεία μελέτης και κατάλληλες απεικονίσεις. Η 3D τεχνολογία μας επιτρέπει πλέον και εδώ την ψηφιακή σχεδίαση (3D planning) και τον ακριβή προσδιορισμό των μετακινήσεων που απαιτούνται, όπως και την κατασκευή των χειρουργικών ναρθήκων (3D printing).
Για να φτάσουμε σε μία ορθογναθική επέμβαση πρέπει να προηγηθεί ορθοδοντική θεραπεία και να έχει ολοκληρωθεί η σκελετική ανάπτυξη του ασθενή. Ο ορθοδοντικός θα «φέρει» τα δόντια σε τέτοια θέση, ώστε στο χειρουργείο που θα ακολουθήσει να υπάρχει σύγκλειση των δοντιών μετά τις οστικές μετακινήσεις. Μετεγχειρητικά θα χρειαστεί να ακολουθήσει μια περίοδος μετεγχειρητικής ορθοδοντικής θεραπείας για τη διόρθωση των λεπτομερειών της σύγκλεισης.
Διακρίνουμε τρείς κύριες ορθογναθικές επεμβάσεις:
Όλες οι παραπάνω επεμβάσεις μπορεί να γίνουν σε συνδυασμό ή μεμονωμένες, ανάλογα με τις ανάγκες του ασθενούς. Αξίζει να σημειωθεί πως όλες οι τομές γίνονται ενδοστοματικά. Ο ασθενής δεν έχει καμία ορατή ουλή. Επίσης, δεν απαιτείται σε καμία περίπτωση διαγναθική ακινητοποίηση. Αυτό γινόταν στις πιο απαρχαιωμένες τεχνικές και ευθύνονταν για την υποτροπή του αποτελέσματος, λόγω της ισχυρής δράσης των μυών και των μικρομετακινήσεων των οστικών επιφανειών. Οι νέες σκελετικές θέσεις παγιώνονται με σταθερή εσωτερική οστεοσύνθεσης (ORIF) και ο ασθενής έχει τη δυνατότητα να δραστηριοποιηθεί άμεσα. ‘Ένα σημαντικό ολοπροσωπικό οίδημα είναι αναμενόμενο άμεσα μετεγχειρητικά, αλλά είναι φυσιολογικό και θα αποχωρήσει μέχρι τις 15 ημέρες μετά την επέμβαση, αφήνοντας ένα εξαιρετικό αποτέλεσμα αισθητικό και λειτουργικό.
Οι ασθενείς που υπόκεινται σε μία ορθογναθική επέμβαση ουσιαστικά «απολαμβάνουν» ένα νέο πρόσωπο για το υπόλοιπο της ζωής τους. Η ορθογναθική χειρουργική είναι ίσως από τα θαύματα της γναθοπροσωπικής χειρουργικής με πραγματικά εντυπωσιακά αποτελέσματα.